ВИРУСЛИ ГЕПАТИТЛАРДА БИОХИМИК ТАХЛИЛЛАР.

ВИРУСЛИ ГЕПАТИТЛАРДА БИОХИМИК ТАХЛИЛЛАР.

Вирусли гепатитларда қонни биохимик тахлил кўрсаткичларидан аминотрансферазалар, билирубин, ишқорий фосфатаза ва умумий оқсил спектрида ўзгариши кузатилади.

•    Трансаминазалар: аланинаминотрансфераза (АлАТ) ва аспартатаминотрансфераза (АсАТ) жигар хужайралари таркибида бўлиб, нормада қонда маълум миқдорда аниқланади. Жигарни яллиғланишида вируслар гепатоцитларни парчалаб ташлаши натижасида бу ферментларнинг кўплаб миқдорда қонга ўтиши кузатилади. Уларнинг миқдорини қанчалик кўп ёки озлигига қараб яллиғланиш жараёнини ўткирлиги ва фаоллиги аниқланади. Масалан АЛТ миқдори 1-5 бараваргача ортса – енгил даражадаги, 6-10 баробар ортса ўртача даражали ва 10 баробардан юқори кўтарилса – яллиғланиш жараёнининг оғир даражаси деб бахоланади. АЛТ кўрсаткичи жигардаги патологик жараён фаоллигини айтса хам, жигар функциясини қанчалик бузилганлигини айта олмайди.

•    Билирубин:
бу ўт пигменти хисобланиб, қонда эритроцитларни парчаланиши натижасида хосил бўлади ва жигар хужайралари томонидан тутиб олиниб, ўт суюқлиги ва ичак орқали организмдан чиқариб юборилади. Жигар хужайралари томонидан ушлаб олинган билирубин боғланган, жигарга тушмай қонда эркин юрган билирубин боғланмаган деб аталиб, нормада қонда хар иккаласи хам маълум миқдорда аниқланади. Вирусли гепатитларда қонда боғланган билирубин миқдорини ортиши кузатилиб, сариқлик билан намоён бўлиши мумкин.

•    Ишқорий фосфатаза:
бу ферментнинг қондаги миқдори унинг активлиги, яъни ўт суюқлигини ўт йўллари бўйлаб ичакларга тушишини англатади. Ўт харакатининг димланиши гепатитда, жигар циррозида, ўт йўлларини тош ёки ўсмалар хисобига тиқилганда кузатилиб, бу қонда ишқорий фосфатазани ортиб кетишига сабаб бўлади. Беморлар бу пайтда тери қичишишига шикоят қилади. Сариқлик кузатилиши шарт эмас.   

•    Умумий оқсил: Нормада жигарда альбумин синтезланиб, вирусли гепатитларда унинг миқдорини камайиши кузатилади. Альбумин миқдори қанча кам бўлса яллиғланиш даражаси шунча юқори хисобланади. Яна бир оқсил глобулин эса иммун тизим хужайралари томонидан ишлаб чиқилиб, гепатит ва циррозда унинг қондаги концентрацияси ортиб кетади.

•    Умумий қон анализи: Вирусли гепатитда қоннинг шаклли элементларидан лимфоцитлар ва тромбоцитларнинг камайиб кетиши, лейкоцитларни ортиши,  кузатилади. Эритроцитларнинг чўкиш тезлиги ортиши яллиғланиш жараёнидан дарак беради.

•    Умумий сийдик анализи:
сийдикнинг тахлилида уробилиноген миқдорини ортиши, буйраклар томонидан жигарнинг дезинтоксикацион фаолиятини бир қисмини ўз бўйнига олиши ва билирубинни чиқариб ташлаши билан тушунтирилади.     


© https://t.me/gepamed_ultra