ВИРУСЛИ ГЕПАТИТЛАР ТУРЛАРИ ВА КЛИНИК КЕЧИШИ

ВИРУСЛИ ГЕПАТИТЛАР ТУРЛАРИ ВА КЛИНИК КЕЧИШИ

Вирусли гепатитнинг асосий 6 та тури мавжуд: А, B, C, D, E, G.  Улар клиник кечиши ва оқибатлари билан бир-биридан фарқ қилади. Демак:

Вирусли гепатит А  - уни шунингдек сариқ касаллиги ёки Боткин касаллиги деб хам номланади. Вирусли гепатитларнинг энг енгил тур хисобланиб, кўп холатларда фаол даво чоралари талаб этмайди ва организмнинг биднига тузалиб кетиши билан характерланади. Гепатит А билан асосан ёш болалар оғриб, «ифлос қўллар касаллиги» деб бежиз айтилмаган. Касаллик гигиеник даражаси паст хисобланган кам ривожланган давлатларда кенг тарқалган.

 
Гепатит Е – у хам Гепатит А сингари фекал-орал усулда юқиб, кўпинча сув орқали тарқалади. Бу касаллик билан 15-29 ёшдаги кишилар зарарланиб, оқибати яхши касаллик хисобланади. Гепатит Е аста секин хазм қилиш тизимидаги бузилишлар, умумий холатини ёмонлашуви ва енгил иситма кўринишида бошланиб, бемор сарғайиб чиққач холати яхшиланиб кетмайди. Бошлангандан 2-4 хафта ўтгач касаллик аста-секин ортда чекина бошлайди. Гепатит Е нинг оғир кечишида жигар ва буйракларнинг жиддий зарарланишини кўриш мумкин.
 
Гепатит В – зардобли гепатит деб хам номланиб, асосан, қон орқали ностерил шприцлар билан укол қилиш орқали ёки онадан-болага киндик қони орқали юқиши мумкин. Жигарнинг енгил зарарланиши билан кечиб бемор «вирус ташувчи» бўлиб қолиши хам мумкин, оғир кечиб, жигар етишмовчилиги, цирроз ёки гепатоцеллюляр карцинома (жигар раки) билан якун топиши хам мумкин. Касаллик тана хароратини ортиши, бўшашиш, бўғимлардаги оғриқ, кўнгил айниши ва қусиш билан бошланиб, айрим холларда тошмалар хам пайдо бўлади. Жигар ва талоқнинг кескин катталашуви, сийдик рангини тўқариши ва ахлатни оқариши кузатилади.
 
Гепатит D
– бу вирус организмни алохида холда зарарлай олмайди, балки «ёрдамчи вирус» кўмагига мухтож бўлади.  Бу вирус сифатида асосан гепатит В вируси намоён бўлади ва шунинг учун «йўлдош касаллик» деб хам номланади. Касалликнинг клиник белгилари ва лаборатор тахлил натижалари худди Гепатит В сингари бўлиб, ушбу касалликни жуда оғир шаклда кечишини таъминлайди ва зудлик билан жигар циррозини шаклланишига шароит яратади. Гепатит В ва гепатит D коинфекцияси бошқа барча гепатит вирусларидан оғир ва асоратли кечиши билан устун туради.

Гепатит С – кўпинча қон, плазма ёки унинг ўрнини босувчи компонентларни қуйилишидан келиб чиққани учун «посттрансфузион гепатит» деб хам номланади. Ўткир кечган пайтида 2-3 хафтадаёқ умумий холсизлик, бўғимларни оғриши ва овқат хазм қилишни бузилиши билан характерланади. Иситма ва сарғайиб чиқиш гепатит С учун унчалик хос эмас.     

Гепатит G –  кенг таркалиб, қон орқали юқади. Клиник кўриниши жихатидан гепатит С ни эслатиб, ўткир инфекцион жараён юмшоқ ва симптомларсиз кечади. Унинг оқибатлари: тамомила соғайиш, хроник гепатитни шаклланиши ёки вирус ташувчи турга ўтиши мумкин.


© https://t.me/gepamed_ultra