ВИРУСЛИ ГЕПАТИТ В НИ ТЎЛИҚ ТУЗАТИБ ЮБОРСА БЎЛАДИМИ? ШУ ВА ШУ КАБИ САВОЛЛАРГА ЖАВОБЛАР.

ВИРУСЛИ ГЕПАТИТ В НИ ТЎЛИҚ ТУЗАТИБ ЮБОРСА БЎЛАДИМИ? ШУ ВА ШУ КАБИ САВОЛЛАРГА ЖАВОБЛАР.

САВОЛ: Қайси усул гепатит В юқтирганлигини тез ва аниқ аниқлайди?
ЖАВОБ: Гепатит В вируси юқтирилганлигини энг тез ва тўлиқ аниқловчи усул зарарланган қонда вируснинг ДНК сини аниқлаш хисобланади. Бу полимеразали занжирли реакция (ПЦР) усули бўлиб, гепатит В вируси юқтириб олинганини бир неча кундан кейин аниқлай олади. Эслатиб ўтамиз, тахлил натижаси тест системаларнинг сезувчанлигига хам боғлиқ. Иммунофермент (ИФА) усулида эса қондаги гепатит В вирусига қарши антигенни (HbsAg) иккинчи хафтадан бошлаб (ўртача 28 кунда) аниқлаш мумкин.

САВОЛ: Сўнги пайтларда ухласам хам яхши дам олмаяпман, кундузлари ўзимни бехол, ланж хис қилаяпман, қайдадир ўқиганимда бу гепатит В нинг белгиси деб айтилган экан. Бу қанчалик тўғри?
ЖАВОБ: Тўғри айтиб ўтилган белгилар гепатит В га хос хисобланади. Аммо гепатит В ташхиси бошқа барча инфекцион касалликлар сингари қондаги В вирусини фақат тахлил натижаларига кўра қўйиш мумкин. Сиз айтган шикоятлар гипотиреоз холатида хам кузатилади.

САВОЛ: Гепатит В дан эмлатиш олиш шартми?
Жавоб: Гепатит В га қарши эмлатиш олиш инфекцион касалликлардан химоя қилишнинг ишончли ва эффектив усули хисобланади. В вирусига қарши вакцинация мажбурий эмлатишлар календарига киритилган. Биринчи эмлаш янги туғилган чақалоққа туғруқхонанинг ўзида биринчи куни қилинади. Иккинчи эмлаш бир ойдан сўнг бажарилади. Учинчи эмлаш эса чақалоқ 4 ойлик бўлгунга қадар қилинади. Бир неча йилдан сўнг эса ревакцинация ўтказилади. Ревакцинация хар бир инсон учун индивидуал белгиланади.   

САВОЛ: Ёшлигимда гепатит В билан оғриган бўлсам хам эмлатиш олишим шартми?
ЖАВОБ: Гепатит В вирусига қарши эмлаш илгари бу вирус билан умуман контактда бўлмаган одамларга қилинади. Аар Сиз хақиқатда гепатит В вируси билан касалланган бўлсангиз, ёки ташувчи бўлсангиз эмлатиш олишингиз шарт эмас.

САВОЛ: Олти йил илгари Гепатит В дан вакцинация олганман. Яна қачон қайта олишим керак?
ЖАВОБ: Гепатит В га қарши ревакцинация организмнинг вирусга қарши бўлган химоя даражасини йўқолиши кузатилганда ўтказилади. Бунинг учун гепатит В вируси антигенига қон тахлили топширилади. Агар қонда HBsAb кўрсаткичи 10 МЕ/мл  дан паст бўлса қайта эмлатиш олганингиз маъқул.

САВОЛ: Хозирда Гепатит В га қарши бир неча хил номдаги вакциналар мавжуд. Шу сабабли эмлашни бир турдаги вакцина билан бошлаб бошқа турдагиси билан давом эттириш ёки тугатиш мумкинми?
ЖАВОБ: Ха, мумкин. Текширишларни кўрсатишича турли ишлаб чиқарувчилар томонидан тайёрлаган вакциналарнинг таъсир механизми ва хосил қилган иммунитет даражаси бир хил.

САВОЛ: Менинг бир танишим гепатит В га қарши вакцинацияни олди. Кейин маълум бўлишича у гепатит В вирусини нофаол ташувчиси хисобланар экан ва бу хақида вакцинация пайтида айтмаган экан.
Вакцинация унинг соғлиғига қанчалик зарар етиши мумкин.
Жавоб: Агар инсон гепатит В вируси билан илгари контактда бўлган бўлса ва қонида ушбу вирус бўлса - вакцина хеч қандай салбий ва ижобий таъсир этмайди.

САВОЛ: Гепатит В ни тўлиқ тузатиб юборса бўладими?
ЖАВОБ: Гепатит В ни батамом тузатиб юбориш жуда қийин. Негаки гепатит В вируси жигар хужайраларининг ДНК си қаторига тизилиб қўшилиб олади. Даволаш натижасида конда HbsAg антигени йўқолиб кетган тақдирда хам, организмда жиддий иммуноконфликт юзага келса, жигар хужайраларида жойлашган В вируси яна кескин кўпайиши ва касалликни қайталаниши кузатилиши мумкин. Аммо замонавий вирусга қарши препаратлар касалликни назорат қилиш, фиброз ривожланишини тўхтатиш ва хаттоки мунтазам даволаниш натижасида циррозни ортга қайтариш имконини беради. Фан жойида тургани йўқ, сўнгги йилларда айнан гепатит В вирусини нафақат қонда балки жигардаги ДНК сини хам парчалайдиган препаратлар устида иш олиб борилмоқда.  


© www.gepamed.uz