БИЛИНГВИЗМ.
Олимларнинг фикрича «тилимни учида турибди» холати икки тилда сўзлашувчи инсонлар (билингвистлар) да кўп учрар экан. Бу айниқса уларнинг камроқ ишлатадиган сўзлашув тилида билинади. Бир томондан олиб қараса бунинг ажабланарли жойи йўқ:  биринчида билингвистлар учун икки баробар кўпроқ сўзни билиши керак бўлади; иккинчидан ушбу сўзларни улар кундалик нутқида икки баробар камроқ қўллайди. Илгари келтириб ўтган метафора – «қоғозларга тўлиб тошган иш столи» хақида гапирсак, билингвистларда бу қоғозлар икки баробар кўпроқ бўлади ва керакли хужжатни топиш икки баробар мушкул бўлади дегани. 

   
Кисқа қилиб айтганда «тилимни учида турибди» феномени бу икки тилни ўзлаштира олганлар учун ўзига хос тақдирлаш хисобланади. Хусусан билингвистлар эслаб қолишда ва вазифаларни ечишда ёдлаб қолишнинг юқори фаоллигини намойиш этади. Бу дегани  улар нейродегенератив касалликлар билан (масалан Альцгеймер) камроқ зарарланади дегани.  
Шундай экан кейинча яна шундай холат юз берса қайғуришнинг хожати йўқ. Бу пайтда сизнинг бош миянгиз «иш столини тартибга келтираётган» бўлади. Ўртача статистик одамнинг тил бойлиги 20000 дан 30000 тагача сўздан иборат. Биингвистларда эса бу кўрсаткичнинг икки марта кўп бўлишини хисобга олсак «тилимни учида турибди» феноменини бунданда тез-тез учрамаслиги ажабланарли хол.

© www.gepamed.uz