ОДАМЗОД ТАРИХИДАГИ ОММАВИЙ КАСАЛЛИКЛАР

ОДАМЗОД ТАРИХИДАГИ ОММАВИЙ КАСАЛЛИКЛАР

Хозирги замон одамлари бир қарашда кўплаб хатарларни олдини олиш имконига эга. Аммо деярли хар йили замонавий тиббиёт оммавий тарқалувчи янги-янги касалликлар тўфонига дуч келмоқда. Бу касалликларни нафақат одамдан одамга балки хайвонлардан хам одамларга юқиши имкони бўлгани учун уларни тўхтатиб қолиш қийин бўлган. Хозирда инфекциялар учун турли давлатлар чегараларини тез вақтларда босиб ўтиш имкони туғилиши уларни зудлик билан тарқалишига сабаб бўлмоқда. Мақоламизда тарих китобларида ёзилган ва турли кинофильмлардан маълум бўлган касалликларнинг энг катта ва оммавий халокатга сабаб бўлган турлари хакида ёритамиз.
 
Ўлат (Чума)
Улат ўткир инфекцион касаллик бўлиб, ўта юқумлилиги ва ўлимга тез олиб келиши билан характерланган. У иситма билан бошланиб, лимфа тугунлари, ўпка, ички аъзоларни зарарланиши ва сепсис ривожланиши билан кечади. Уларни тарқатувчиар каламушлар ва битлар бўлган. Илгари бу касаллик бир қатор шахар ва мамлакатларни ўлимига сабаб бўлган. Хозирда хам шундай мамлакатлар борки уларда ўлатни ривожланиш ва тез тарқалиш хавфи юқори хисобланади.


Парранда гриппи
Аслида парранда гриппини ўзи одам организми учун зарари бўлмаса хам унинг айрим турлари инсон хаётига хавф туғдириши мумкин. Кўпчилигимиз эшитган H5N1 гриппидан ўлим хавфи оддий гриппдагидан анчагина юқорироқ ва у маълум бир пандемик потенциалга эга. Аммо бу грипп билан касалланиш фақатгина зарарланган парранданинг ёки тириги ёки ўлиги билан контактда бўлиш орқалигина юқиши мумкин. Ушбу вирус билан зарарланган паррандалар гўштини истеъмол қилиш орқали (агар у термик ишловдан  ўтган бўлса) гриппни юқтириш имкони йўқ. Унинг асосий зарари қишлоқ хўжалигига етказиладиган зиёни билн тушунтирилади.



Чўчқа гриппи
Чўчқа гриппи, яъни грипнинг  H1N1 штамми асосан Мексика, АКШ, Канада, жанубий Америка ва Осиё мамлакатларидаги уй хайвонлари орасида кенг тарқалган касаллик хисобланади. Бу касаллик тарқалиши 2009 йили чўққисига чиққан. Чўчқа гриппи одамлар орасида хам айланиб юриши ва ЎРВИ (ўткир респиратор вирусли инфекция) белгиларига ўхшаши мумкин. Термик ишловдан ўтган чўчқадан гриппни юқтириш имкони йўқ. Зарарланиш фақатгина ушбу грипп билан оғриган чўчқа ёки одам билан контактда бўлиш орқалигина рўй бериши мумкин.


 
© https://t.me/gepamed_ultra