«Кўз қалб ойнаси» ибораси хаммага маълум. Аммо кўзнинг инсон саломатлигини асосий курсаткичи эканлиги хақила кўпчилик билмайди хам. Айнан кўзларга қараб нафақат кўз касалликлари балки бир қатор ички касалликлар хақида билиб олиш мумкин.

•    Кўз қизариши конъюктивит ва шамоллаш (тумов) хақида билдиради.
•    Кўз склерасини сарғайиши, жигарни яллиғланиши, сариқ касаллиги хақида билдиради.
•    Кўздаги кенгайган қизил томирчалар – веноз димланишни англатади.
•    Кўзларни чўкиши – озиш белгиси
•    Кўзларни ярақлаши – ортиқча қўзғалувчанлик, «горячка» белгиси
•    Шишасимон қотиб қолган нигох – кучли холсизланиш дегани
•    Қуруқ бушашган нигох – ичак касаликлари ва ўлим хавфини билдиради.
•    Кўзларнинг садаф (перламутр) рангига кириши – сил касаллиги ёки камқонлик белгиси.
•    Йиғлай олмаслик – витамин А етишмовчилиги
•    Кўзларни титраши – кўплаб склероз белгиси
•    Кўзларнинг нотинч жовдираши – қўрқув, неврастения.
•    Тез-тез кўз пирпиратиш – қон томир дистонияси, кучли бўлса – гипертиреоз.
•    Кўзларни кам пирпиратиш – гипотиреоз (буқоқ фаолияти камайиши)
•    Кўздаги учқун чақнаши хисси – умумий толиқиш, кўзларни чарчаши ва тўр парда кўчиши белгиси
•    Кўз олдида «туман» пайдо бўлиши – кўз гавхари хиралашуви (катаракта), ёки кўз ичи босими ортиши (глаукома) белгиси.
•    Кўз оқининг енгил сарғайиши – ёшга хос ўзгариш ёки одам овқати рационида меваларнинг камлиги ва ёшга хос ўзгариш ёки одам овқати рационида меваларнинг камлиги ва ёғнинг кўплиги белгиси
•    Кўз оқининг кучли сарғайиши – гепатит А (сариқ касали) белгиси
•    Буюмларни иккиланиши – ғилайлик (ёш болаларда), тарқоқ склероз, инсульт, рак (катталарда)
•    Буюм ва атрофни хира кўриш – астигматизм, узоқни ва яқинни кўра олмаслик, қон босими тушиши
•    Кўриш ўткирлигини пасайиши - қандли диабет, кўзнинг ёшга хос дистрофияси

© https://t.me/gepamed_ultra