Янги йил байрами дастурхони бу кўплаб ширин аммо доим хам фойдали бўлмаган зиёфат таомлари хисобланади. Шу кунларда кўп овқат истеъмол қилиш нафақат ортиқча 1-2 килограмм хисобланади, балки саломатлик учун жиддий муаммолар туғдириши мумкин.

Байрамнинг захарланишлар ёки ошқозон билан боғлиқ муаммолар билан билан якунланмаслиги учун байрам дастурхонидан нима ва қанча миқдорда истеъмол қилаётганингизга эътибор қаратишингиз ва олдиндан уй аптечкасини керакли дори воситалари билан тўлдириб қўйишингиз тавсия этилади   

Гастроэнтерологларнинг таъкидлашича организм янги йилнинг биринчи хафтасини оғир ўтказади. Қуйида янги йил ва бошқа байрам зиёфатларида ортиқча еб қўймаслик учун бир нечта қоидалар келтирилади.

1. Байрам дастурхони-асосийси эмас.
Оилавий зиёфатлар даври соат кеч олтидан бошланиб то эрталабгача давом этади. Янги йил қувноқ кайфият байрами бўлгани учун стол ёнидан айрилиб, ўйинга тушиш ёки кўчани айланиш тавсия этилади. Бошқача айтганда диққат эътиборингизни навбатдаги ширинликка қаратмасдан, яқинларингиз ва ўртоқларингизга йўналтиринг.

2. Менюни қисқартиринг.
Кўплаб оилаларда янги йил банкети бир неча ўн таомдан тузилади. (Бу миқдордаги овқат билан бир рота солдатларни боқиш мумкин). Аммо қандайдир мўжиза сабабли бу кулинар дурдоналар кичик бир компания томонидан ўзлаштирилиб юборилади. Мутахассислар янги йилни одам организмига зарар етказмайдиган ёғсиз салатлар ва кам калорияли енгил газак (закуска)лар билан чегараланишни тавсия этади.

3. Ошқозонни эсдан чиқарманг.
Кўзларингизни «алдаб» столга кичик ўлчамдаги ликопчаларни қўйинг. Уларда хар қандай овқат порцияси кўпга ўхшаб кўринади ва тўйиш хисси эртароқ сезилади. Бу ошқозонни таомларни қийналмай ўзлаштиришига ёрдам беради.

4. Кечки овқатни канда қилманг.
«Кечки пайт ейманда» деб, 31 декабрда кун бўйи оч қолиш нотўғри. Нонушта ва тушлик қилишни, шунингдек, кечки овқатни ейишни унутманг. Акс холда курант садолари пайтида тинмасдан овқатланишга тўғри келади.

5. Ортиқча суюқлик ичманг.
Врачлар доимо овқатларни сув, лимонад ёки шарбатлар билан қўшиб ейиш мумкин эмаслигини таъкидлайди. Негаки ортиқча суюқлик ошқозон ширасини суюлтириб, овқат хазм қилишни қийинлаштиради. Фақат қуруқ таомлар еганда оз миқдордаги сув ёки чой ичиш мумкин.  

6. Винони танлашга эътибор қаратинг.
«Қуруқ» вино бир қатор ферментлар тутиб, ошқозонга овқатни парчалашга ёрдам беради. Агар сиз «ўткирроқ» ичкиликни хуш кўрсангиз уларга табиий шарбатлар қўшиб «коктейл» холатига келтиришни унутманг. Масалан виски ва олма шарбати коктейли. Бу ичкиликнинг ножўя таъсирини олдини олади.  

7. Ортиқча еб қўйган бўлсангиз, пархезни эсдан чиқаринг!
Байрам кунлари овқатни чегаралашни имкони бўлмаган тақдирда, байрамдан кейиноқ пархезга ўтиш мумкин эмас. Бу орқали соғлиққа путур етказилиши мумкин. Одатий ритмга аста-секин қайтинг ва сайр этиш, пиёда юриш, чўмилиш ва рақсга тушишни эсдан чиқарманг.

8. Огох бўлинг, тансиқ таомлар (деликатеслар) зарарли бўлиши мумкин.
Кечаги салат, дудланган колбаса ва хатто қизил икра хам жиддий захарланишга сабаб бўлиши ва янги йил шукухини бузиб қўйиши мумкин. Шундай экан тез бузиладиган таомларни кўп миқдорда тайёрлаш тавсия этилмайди.
Захарланиш жиддий муаммо бўлиб, унинг биринчи белгилари (кўнгил айниши, қусиш, ич кетиши) кузатилиши биланоқ тегишли дориларни ичиш керак. Бунинг учун уй аптечкангизни олдиндан тўлдириб қуйишни унутманг. Ахволингиз яхшиланмаса врачга мурожаат қилишни унутманг.   
 
ЯНГИ ЙИЛИНГИЗ ҚУТЛУҒ БЎЛСИН!


© www.gepamed.uz